Foto's 25 jaar bekenonderhoud: Van droge geulen naar stromende beken

Vrijwilligers van de IVN-werkgroep ‘Beken en sprengen’ onderhouden de beken in het Renkums Beekdal. De fototentoonstelling ‘Van droge geulen naar stromende beken’ geeft een beeld van dit vrijwilligerswerk.

En hoe het komt dat de Renkumse beken weer stromen. Want dat gaat niet vanzelf....

De beken in het Renkums Beekdal zijn geen natuurlijke beken. Er waren wel plekken waar het grondwater niet ver onder de oppervlakte lag of zelfs opborrelde. Toen we nog geen stoom of elektriciteit hadden was waterkracht heel belangrijk.

Op plekken waar het grondwater bereikbaar was, werden kunstmatige beken gegraven. Die dienden om watermolens aan te drijven. Deze beken worden ‘sprengbeken’ genoemd. De plek waar het water uit de grond komt noemen we ‘sprengkop’.

Zo zijn ook de beken in het Renkums Beekdal ontstaan. De waterkracht die geleverd werd door de sprengbeken diende om o.a. papiermolens aan te drijven.

Het bekenstelsel werd onderhouden door professionele ‘beekschoners’, in dienst van de papiermolens in het Renkums Beekdal. Doe je namelijk niets met de beken, dan slibben ze vanzelf dicht door vallend blad en takken.

De ‘beekschoners’ zorgden ze ervoor dat de beken bleven stromen door blad en takken uit de beek te verwijderen. Met het verdwijnen van de watermolens verdwenen ook de ‘beekschoners’. De sprengbeken slibden dicht en kwamen droog te staan.

Vijfentwintig jaar geleden, op de dag dat de laatste ‘beekschoner’ overleed, startte de IVN werkgroep ‘Beken en Sprengen’ met het ‘schonen’ van de beken. In het winterseizoen werkt de groep eens in de veertien dagen en verwijdert blad en takken uit de Molenbeek en Oliemolenbeek.

In de bovenloop worden ook de sprengkoppen onderhanden genomen. In de afgelopen vijfentwintig jaar kwam het water langzaam weer terug in de beken.

De fototentoonstelling laat zien wat er allemaal komt kijken bij het onderhoud van de beken. Je ziet hoe het water terugkomt en hoe planen en dieren daarvan profiteren. Het Renkums Beekdal wordt een levendig natuurgebied waar we trots op kunnen zijn.

De fototentoonstelling is te zien van 2 september t/m 2 december.

Informatiecentrum Renkums Beekdal

Keijenbergseweg 170

6871 VZ Renkum

meer informatie: renkumsbeekdal.nl