Het Mariabeeld dat van Renkum een bedevaartsoord maakte, is ruim zes eeuwen oud en sinds kort weer in volle glorie te bewonderen in de RK kerk O.L.V. ten Hemelopneming, dit keer achter veiligheidsglas.
Maria van Renkum werd vermoedelijk rond 1350 gemaakt, ze is van hout, beschilderd en met bladgoud versierd. Door de jaren heen heeft ze heel wat moeten doorstaan. Ze is een paar keer weggeweest uit Renkum, zelfs drie eeuwen spoorloos verdwenen en het was de familie van de overleden heer J.B. Stolk, die haar uiteindelijk weer terug verkocht aan de kerk.
Stolk was een verzamelaar en groot kenner van middeleeuwse kunst. In 1928 verkochten zijn erven het Mariabeeld aan het kerkbestuur van de parochie Z. Titus Brandsma voor 1600 gulden. Stolk zelf kocht het beeld in 1905 voor 25 gulden. Mooie winst zou je zeggen, maar de familie verkocht niet alleen het beeld, weduwe Stolk hing Maria een collier om. Een met ‘parelen versierd collier’ zo staat in de koopakte, en het blijkt een waardevol collier.
WBC-lijst
Het gouden collier is geëmailleerd, komt uit de laat-renaissance (1520-1600) en is zeer zeldzaam. In 2008 worden het Mariabeeld en het collier op de WBC-lijst gezet. Volgens de Raad van Cultuur horen beide thuis op de lijst van de Wet tot Behoud van Cultuurbezit omdat ze onvervangbaar, zeer waardevol en onmisbaar voor het Nederlandse cultuurbezit zijn. Ook de geschiedenis van het beeld is van groot belang.
De vermelding op de lijst zorgde ervoor dat het collier in de kluis werd opgeborgen. Het was te kostbaar en kon niet langer onbeveiligd om Maria hangen. Het collier was beschadigd. Maria van Renkum zelf werd in 2004 gerestaureerd en doordat het collier op de WBC-lijst stond, kon het bestuur van de parochie subsidie aanvragen bij het Mondriaan fonds om ook het collier te herstellen.
Losse schakels
Er waren wat schakels kapot aan het collier, delen van het emaille zaten los en er misten wat stukjes. De subsidie bedroeg 60% van de restauratiekosten en in september 2015 werd het collier dan ook gerestaureerd.
Om het ook weer bij Maria om te kunnen hangen was er adequate beveiliging nodig. Niet alleen tegen diefstal of vandalisme, ook tegen verval. Zo was het beeld voor de restauratie ernstig aangetast door kaarsenwalm.
In volle glorie
Ook voor de beveiliging werden fondsen aangeschreven. De Stichting Siardus uit Wageningen en de Stichting A.C. van Deventer uit Doorwerth reageerden beide positief.
Sinds december 2015 staat Maria van Renkum met het zeldzame collier weer om, in een afgesloten glazen koepel van veiligheidsglas, bekleed met fluweel. Er is veel aandacht besteedt aan de verlichting om het beeld om het collier zo zichtbaar mogelijk te maken en zo recht te doen aan de religieuze betekenis.
De ruim 600 jaar oude Maria van Renkum, staat in een nieuwe dimensie te schitteren als (n)ooit tevoren.
(Foto’s: Peter Abspoel)
