In de openbare ruimte van overheidsgebouwen hangen vaak schilderijen en foto’s. Ook een Staatsieportret van het Koningspaar siert daar steevast één van de muren. Dat is namelijk verplicht.
Door juffrouw Raadgever
Dat niet iedere gemeente of overheidsinstantie gebruik maakt van de beschikbaar gestelde Staatsiefoto is wel bekend. Zo ook in deze gemeente. Middels een wedstrijd, uitgeschreven onder plaatselijke kunstenaars hoopte men iets origineels aan de muur te krijgen. Zo kan het gebeuren dat het balie personeel van dit overheidsgebouw geconfronteerd wordt met het uitzicht op een levensgroot schilderij.
Voorstellend: het Koningspaar. Het dagelijkse commentaar van binnenkomende gasten is duidelijk. De baliemedewerker geeft dan ook altijd vriendelijk zijn commentaar. “Kijk goed,” zegt hij ”het zijn de broer en de zus van het Koningspaar”. En daar heeft dan weer niemand van terug. Zo gebeurt het dat iedereen lachend het gebouw verder inloopt, even vergetend voor welke boodschap ze ook al weer kwamen.
Natuurlijk dit schilderij heeft gewonnen en heeft blijkbaar wel aan de opdracht voldaan volgens de jury. Zo zie je maar kunst is kunst.
Schilderen is dus een kunst
Maar een gelijkend portret schilderen is een heel ander verhaal. Ik weet nog. We bezochten een tentoonstelling van wat plaatselijke kunstenaars. Wanneer we zo halverwege de tentoonstelling zijn komen we in een zaal waar de kunstenaar abstracte doeken heeft neer gehangen. Eerder een staaltje van ‘uitleven’ naar onze mening. Fel gekleurde vlakken beuken op ons netvlies.
Het doet pijn aan de ogen, maar goed dat op de lijst staat wat het voorstelt. Zelfs met een beetje fantasie lukt het ons niet er wat in te zien. Voor de kunstenaar waarschijnlijk heerlijk om zo met verf te kliederen. Je moet ervan houden. In een andere zaal zijn workshops schilderen. Leuk om te zien hoe verschillende bezoekers het penseel durven te pakken. In de hoek kun je voor een klein bedrag een portret van jezelf laten maken.
De kunstenaar, een oudere man, gebruikt een staafje houtskool en is serieus aan het tekenen en poetsen. Op de stoel tegenover hem, onder een grote lamp, zit een kennis van ons. Een jonge vrouw. Ze heeft een glimlach op het gezicht en doet alle mogelijke moeite om niet te reageren op ons verschijnen. Ze moet stil zitten is haar geboden. Het is de bedoeling straks met een mooi portret van zichzelf thuis iemand te verrassen.
Nieuwsgierig geworden lopen we naar de schildersezel waarop een stuk tekenpapier op een hardboordplaat vast geklemd is. De verwachting is hoog. Wat wij zien daar op het papier is verre van een gelijkenis. Het lijkt wel of de schilder haar moeder, die wij ook goed kennen, heeft getekend. Het wordt voor haar een schokkende ervaring straks. Wat sneu nou. Daarvoor heeft ze nu zo lang stil gezeten. We zeggen maar niets, wuiven en lopen door.
Een paar weken later als we bij haar op bezoek komen zien we dat er een heel ander mooi getekend portret in de kamer hangt. Als we vragen waar het andere gebleven is begint ze te lachen en vertrouwd ons toe dat ze thuis lang voor de spiegel heeft gestaan. Puur om zichzelf te overtuigen dat de beeltenis in houtskool op het papier verre van de waarheid was. Je kunt je voorstellen dat dit portret ergens op de zolder is beland.
En het Koningspaar
Ik kan het niet helpen maar ineens stel ik me voor. Willem Alexander en Maxima, thuis samen voor de spiegel nadat ze ineens met het portret van de wedstrijd geconfronteerd zijn.
Zouden ze beleefd mee lachen met de baliemedewerker als hij hen hun ‘broer’ en ‘zus’ voor zou stellen?
Met vriendelijke groet juffrouw Raadgever
