De eikenprocessierups wordt weer volop gesignaleerd in de gemeente Renkum. Op diverse bomen zijn ze met hun akelige haartjes weer vervelend aanwezig.
Veel bomen waar een nest rupsen in zit zijn voorzien van rood/wit lint, loop er gerust met een boog omheen!
Haartjes
De eikenprocessierups is de larve van een nachtvlinder die haar eitjes vooral in de toppen van eikenbomen legt. Na de winter komen de eitjes uit. De rupsen vervellen 3 keer en krijgen dan brandharen. De brandharen zijn bij aanraking, schadelijk voor mens en dier.
De rupsen verzamelen zich, vormen een nest zoals op de foto, op de stam of dikke takken van de eikenboom. In de nacht gaan de rupsen 'in processie' (achter elkaar) op zoek naar eten, hier danken zij ook hun naam aan. Een grote groep processierupsen kan een hele boom kaalvreten.
De brandharen zijn niet
de witte haren die je ziet zitten, de schadelijke brandharen zijn 0.2 to 0.3 mm lang, pijlvormig en hebben weerhaakjes. Ze worden bij dreiging door de rups afgeschoten maar kunnen ook door de wind van de rups afgeblazen worden. Wel tot 100 meter ver!
De haartjes zijn zo klein dat ze makkelijk door kunnen dringen in je huid, ogen of luchtwegen. Ook bij dieren, met name honden, geeft dit klachten.
Toch last, en nu?
Niet iedereen krijgt last van de brandharen maar voor het geval je dat wel krijgt:
- Heb je ergens jeuk of rode plekjes? Plak daar dan plakband overheen. Trek het plakband van de huid af. De haartjes blijven dan aan het plakband plakken. Spoel de huid daarna met lauw water af.
- Heb je last van je ogen? Spoel je ogen met veel lauw water. Tip: pak een oogglas of buigzaam bekertje, laagje water erin, over je oog zetten, zo sluitend mogelijk, hoofd naar achter en knipperen, paar keer herhalen.
- Was kleding op 60 graden
- Heb je veel jeuk? Gebruik dan een crème of zalf tegen de jeuk, met menthol, aloë vera of calendula. Je koopt dit zonder recept in de drogist of apotheek. Meestal verdwijnen de klachten vanzelf.
Nest in de buurt?
- Raak de nesten en de rupsen niet aan.
- Moet je er langs, zorg dat je uit de wind loopt.
- Ga niet onder of dicht in de buurt van de boom zitten. De brandharen komen met de wind tot wel 100 meter ver.
- Sluit de ramen als de wind in de richting van het huis staat.
- Hang de was niet in de buurt te drogen.
- Laat speelgoed niet buiten in de buurt van de boom liggen en verplaats de zandbak. Of houdt de zandbak zo veel mogelijk gesloten.
- Zit er een rups in huis, tent of caravan? Doe plastic handschoenen aan en pak de rups op met een natte tissue. Stop de rups met de natte tissue in een plastic zak, knoop de zak dicht en gooi deze in de container.
Nest gevonden?
Ieder nest wat gevonden wordt zou eigenlijk gemeld moeten worden voor vernietiging. Al in de eerste plaats om het volgende feit: rups wordt vlinder, vlinder legt veel eitjes waar weer veel rupsen uitkomen, die weer vlinder worden, kortom: het vernietigen van een nest eikenprocessierupsen, zorgt voor minder nesten het komende jaar. Ook kunnen ze loslaten, naar beneden vallen en zo weer een gevaar voor honden vormen.
Voor ieder nest geldt:verwijder het niet zelf. Het is belangrijk dat het goed gebeurd, zelfs nadat de rupsen het nest hebben verlaten blijven de brandharen achter en kunnen zich tot weken erna nog verspreiden.
- Tussen melden en actie zit tijd, waarschuw andere omwonenden door een briefje op de boom te hangen, gebruik GEEN rood/wit lint omdat hiermee de gemeente de gemelde bomen markeert na controle voor vernietiging.
- Een nest in je eigen tuin? Bel een professioneel bedrijf
- Een nest bij de buren? Waarschuw ze en laat ze een professioneel bedrijf bellen voor verwijdering.
- Een nest op gemeentelijke grond? Meldt dit bij de gemeente Renkum, of online via deze link . (Hier kun je overigens meteen zien waar er nog meer meldingen van de rups gedaan zijn, tik linksboven 'eikenprocessierups' in) of telefonisch bij het Servicepunt op (026) 33 48 111
- Een nest in de bossen van het Geldersch Landschap en Kasteelen? In principe bestrijdt GLK de processierups niet. Preventief zijn een groot aantal gebieden behandeld met een biologische behandeling waarbij er een microscopisch klein wormpje in de bomen gespoten wordt. Dit kleine aaltje is een natuurlijke vijand van de rups. Dit blijkt vaak afdoende te zijn. Op plekken waar de rups zich toch laat zien en overlast dreigt, zullen beheerders de nesten wel vernietigen. Verder wordt er bij ingangen van bossen en parken gewaarschuwd.
Aanpassing van de natuur
De last van de processierups, die relatief nieuw is in Nederland, kan nog tot ver in juli duren maar de natuur is zich aan het aanpassen. Met name mezen hebben de processierups ontdekt en smullen hele nesten leeg zoals op onderstaande video te zien is.
Vast een mezen nestkastje ophangen in de buurt van eiken voor volgend jaar is dus ook geen slecht idee!